Indian Polity-12 (ఇండియన్ పాలిటి) Previous Year Questions and Answers in Telugu

Answer: 3

(సి) మాత్రమే

Explanation:

రాష్ట్రపతిపాలన (ఆర్టికల్ 356)

• రాష్ట్రంలో రాజ్యాంగ యంత్రాంగం పడిపోవటం వల్ల ఉత్పన్నమైన అత్యవసర పరిస్థితే రాష్ట్రపతి పాలన.
• రాష్ట్రంలో రాజ్యాంగ సూత్రాల ప్రకారం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కొనసాగే వీలు లేని పరిస్థితి ఏర్పడిందన్న గవర్నర్ నివేదిక ఆధారంగా లేదా కేంద్రమంత్రి మండలి సిఫార్స్ ఆధారంగా కూడా రాష్ట్రపతి రాష్ట్ర పతిపాలన విధిస్తాడు

Answer: 1

(ఎ) మరియు (బి)

Explanation:

జాతీయ షెడ్యూల్ కులాల కమిషన్

• ఇది ఒక రాజ్యాంగ బద్ద సంస్థ
• SC, ST లకు ప్రత్యేక కమిషన్ ఏర్పాటు చేయాలని తెలిపే అధికరణం – 338
• పార్లమెంట్లో సెలెక్ట్ కమిటీ సూచనలను అనుసరించి 1978లో జనతా ప్రభుత్వం బోలా పాశ్వాన్ శాస్త్రి నేతృత్వంలో జాతీయ స్థాయిలో ఒక జాతీయ కమీషన్ ను మొట్టమొదటిసారిగా ఏర్పాటు చేసారు. ఈ కమీషన్కు 1987లో ఎస్సీఎస్టీ కమిషన్గా పేరు పెట్టడం జరిగినది
• 1990లో 65వ సవరణ ద్వారా జాతీయ స్థాయిలో చట్టబద్దమైన ఎస్.సి, ఎస్.టి. కమీషనన్ను ఏర్పాటు చేసి రాజ్యాంగ ప్రతిపత్తి కల్పించారు.
• 2003 సం॥రంలో 89వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా ఎస్.సి, ఎస్.టిలకు వేరు వేరు కమీషన్లు ఏర్పాటు చేసారు (89వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం 2004 ఫిబ్రవరి 19 నుంచి అమల్లోకి వచ్చింది
• మొదటి ఛైర్మన్ sh రాంతాన్ (1992-1995)

Answer: 1

(ఎ)

Explanation:

• ADM జబల్‌పూర్ వర్సెస్ శివకాంత్ శుక్లా జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితిలో భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 21 మరియు 226 యొక్క సస్పెన్షన్‌కు సంబంధించి భారత సుప్రీంకోర్టు యొక్క ఒక మైలురాయి తీర్పు.
• పిఎన్ భగవతి యొక్క ఈ వివాదాస్పద తీర్పు , 25 జూన్ 1975 నుండి 21 మార్చి 1977 వరకు ఎమర్జెన్సీ సమయంలో డిక్రీ చేయబడింది , ఒక వ్యక్తి చట్టవిరుద్ధంగా నిర్బంధించబడకుండా ఉండే హక్కు (అంటే హెబియస్ కార్పస్ ) రాష్ట్ర ప్రయోజనాల దృష్ట్యా తాత్కాలికంగా నిలిపివేయబడుతుంది.
• ఈ తీర్పు భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం ప్రాథమిక హక్కులకు సంబంధించిన ప్రాముఖ్యతను తగ్గించినందున చాలా విమర్శలను ఎదుర్కొంది

Answer: 3

(డి) మాత్రమే

Explanation:

న్యాయసమీక్ష‘ అనే అంశాన్ని అమెరికా రాజ్యాంగం నుండి గ్రహించారు.

• న్యాయ సమీక్ష అధికారం: శాసనసభ చేసిన శాసనాలు, కార్య నిర్వాహక వర్గం జారీ చేసిన ఆదేశాలు కానీ రాజ్యాంగ సూత్రాలకు వ్యతిరేకంగా ఉన్నట్లయితే దాన్ని కొట్టివేసే అధికారాన్ని న్యాయసమీక్ష అధికారం అంటారు. ఇదే విషయాన్ని ప్రముఖ రాజ్యాంగ పండితుడైన ఎమ్.వి.వైలీ పేర్కొన్నాడు.
• సుప్రీంకోర్టు ఈ రకమైన న్యాయసమీక్ష అధికారాన్ని తొలిసారిగా 1950లోనే వినియోగించి ప్రివెంటివ్ డిటెన్షన్ (Preventive Detention) చట్టంలోని కొన్ని అంశాలు రాజ్యాంగ వ్యతిరేకమని తీర్పు చెప్పింది.
• శాసనాలు, ఆదేశాలు, ఇతర నోటిఫికేషన్లు ప్రకరణ 13 ప్రకారం ప్రాథమిక హక్కులకు విరుద్ధమైతే, సుప్రీం కోర్టు వాటిని కొట్టివేస్తుంది. దీన్నే న్యాయ సమీక్షా ధికారం అంటారు.

Answer: 2

అన్నీ (ఎ), (బి) మరియు (సి) సరైనవి

Explanation:

ప్రశ్నోత్తరాల సమయం  (QUESTION HOUR)

•  ప్రతిరోజు పార్లమెంట్ ఉభయ సభలలో మొదటి గంట ను ప్రశ్నోత్తరాలకు కేటాయిస్తారు. దీన్నే ప్రశ్నోత్తరాల సమయం అంటారు. పౌరుల సమస్య మీద గానీ, ప్రభుత్వం యొక్క చొరవ అవసరమైన సందర్భాల గురించి ప్రశ్నలు అడగవచ్చు. ఈ ప్రశ్నలకు సంబం ధిత మంత్రులు సమాధానం చెబుతారు.

జీరో అవర్

• ఇది పార్లమెంటరీ ప్రక్రియలో స్వతహాగా ఏర్పాటు చేసుకున్న పద్ధతి.
• దీనిని జీరో అవర్ అని ఎందుకు పిలుస్తారంటే అది జీరో అవర్లో ప్రారంభం కావడమే కారణం. ప్రశ్నోత్త రాల సమయం తర్వాత సభా కార్యక్రమాలు మొదలయ్యే ముందున్న ప్రశ్నల గంట. భోజన సమయానికి మధ్య (12.00 – 1.00) కొద్ది కాలాన్ని శూన్య సమయం అంటారు. సభాధ్యక్షుని విచక్షణ మేరకు ఇది పాటించ బడుతుంది. ఇది భారత పార్లమెంట్ యొక్క ప్రత్యేక సృష్టి. 1960 నుంచి ఈ పద్ధతి అమలవుతుంది.