- Environment-8
- Telangana Schemes-6
- Telangana Schemes-5
- Telangana Schemes-4
- Telangana Schemes-3
- Central Schemes-4
- Central Schemes-3
- TS Culture-10
- TS Culture-9
- Telangana History-7
- Telangana History-6
- Telangana History-5
- Telangana History-4
- TS Culture-8
- TS Culture-8
- TS Culture-7
- TS Culture-6
- TS Culture-5
- TS Culture-4
- Telangana Movement-17
- Telangana Movement-16
- Telangana Movement-15
- Telangana Movement-14
- Telangana Movement-13
- Telangana Movement-12
- Telangana Movement-11
- Telangana Movement-10
- Telangana Economy-5
- Telangana Economy-4
- Central Schemes-2
- Central Schemes-1
- Telangana Schemes-2
- Telangana Schemes-1
- Indian Geography-15
- Environment-7
- Environment-6
- Environment-5
- Disaster Management-4
- Telangana Movement-9
- Environment-4
- Indian Geography-14
- Indian Geography-13
- Indian Geography-12
- Indian Geography-11
- General Science – Science and Technology-16
- General Science – Science and Technology-15
- General Science – Science and Technology-14
- General Science – Science and Technology-13
- General Science – Science and Technology-12
- General Science – Science and Technology-11
- Telangana Movement-8
- Telangana Movement-7
- Telangana Movement-6
- Disaster Management-3
- Environment-3
- Indian Geography-10
- Indian Geography-9
- Indian Geography-8
- Indian Geography-7
- Indian Geography-6
- Indian Geography-5
- Indian Geography-4
- Telangana Movement-5
- TS Culture-3
- Telangana Movement-4
- Indian Polity-17
- Disaster Management-2
- Disaster Management-1
- Environment-2
- Environment-1
- Indian Geography-3
- Indian Geography-2
- Indian Geography-1
- Telangana Economy-3
- Telangana Economy-2
- Telangana Economy-1
- Indian Economy-19
- Indian Economy-18
- Indian Economy-17
- Indian Economy-16
- General Science – Science and Technology-10
- General Science – Science and Technology-9
- General Science – Science and Technology-8
- General Science – Science and Technology-7
- General Science – Science and Technology-6
- General Science – Science and Technology-5
- General Science – Science and Technology-4
- General Science – Science and Technology-3
- General Science – Science and Technology-2
- Telangana Movement-3
- Telangana History-3
- Telangana Movement-2
- General Science – Science and Technology-1
- Indian Economy-15
- Indian Economy-14
- Indian Economy-13
- Indian Economy-12
- Indian Economy-11
- Indian Economy-10
- Indian Economy-9
- Indian Economy-8
- Indian Economy-7
- Indian Polity-16
- Indian Polity-15
- Indian Polity-14
- Indian Polity-13
- Indian Polity-12
- Indian Polity-11
- Indian Economy-6
- Indian Economy-5
- Indian Economy-4
- Indian Economy-3
- Indian Economy-2
- Indian Economy-1
- TS Culture-2
- Telangana History-2
- Telangana Movement-1
- TS Culture-1
- Telangana History-1
- Indian Polity-10
- Indian Polity-9
- Indian Polity-8
- Indian Polity-7
- Indian Polity-6
- Indian Polity-5
- Indian Polity-4
- Indian Polity-3
- Indian Polity-2
- Indian Polity-1
- Indian History-15
- Indian History-14
- Indian History-13
- Indian History-12
- Indian History-11
- Indian History-10
- Indian History-9
- Indian History-8
- Indian History-7
- Indian History-6
- Indian History-5
- Indian History-4
- Indian History-3
- Indian History-2
- Indian History-1
Question: 11
ఆర్టికల్ 263 ప్రకారం రాష్ట్రాల మధ్య సమన్వయం కోసం అంతర్రాష్ట్ర మండలిని ఏర్పాటు చేయాలి. దాని విధులకు సంబంధించి ఈ క్రింది వాటిని పరిశీలించండి మరియు ఈ క్రింది కోడ్ ల ద్వారా సమాధానం ఇవ్వండి:
1. రాష్ట్రాల మధ్య తలెత్తే వివాదాలపై విచారించడం మరియు సలహా ఇవ్వడం.
2. యూనియన్ లోని కొన్ని లేదా అన్ని రాష్ట్రాలు మరియు ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాలు ఉమ్మడి ఆసక్తిని కలిగి ఉన్న విషయాలను పరిశోధించడం మరియు చర్చించడం.
3. ఏదైనా విషయంపై సిఫార్సు చేయడం మరియు ఆ అంశానికి సంబంధించి విధానం మరియు చర్య యొక్క మెరుగైన సమన్వయం కోసం.
4. కౌన్సిల్ యొక్క తీర్పులు అన్ని రాష్ట్రాలకు తప్పనిసరి.
- 1, 3, 4 సరైనవి మరియు 2 సరైనది కాదు.
- 1, 4 సరైనవి మరియు 2, 3 సరైనది కాదు.
- 1, 2 సరైనవి మరియు 3, 4 సరైనది కాదు.
- 1, 2, 3 సరైనవి మరియు 4 సరైనది కాదు.
Answer: 4
1, 2, 3 సరైనవి మరియు 4 సరైనది కాదు.
Explanation:
- అంతర్రాష్ట్ర మండలి గూర్చి భాగం – 11 లోని అధికరణ – 263 లో నిబంధనలు ఉన్నాయి.
అధికరణ 263 :
- ప్రజా ప్రయోజనాల దృష్ట్యా ఏ సమయంలోనైనా రాష్ట్రపతికి ఒక కర్తవ్యంతో కూడిన మండలినిను ఏర్పాటు చేయాలని అనిపిస్తే
- రాష్ట్రాల మధ్య తలెత్తిన వివాదాలపై విచారించడం మరియు సలహా ఇవ్వడంపై
- కొన్ని లేదా అన్ని రాష్ట్రాలు, లేదా యూనియన్ మరియు ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ రాష్ట్రాల ఉమ్మడి ప్రయోజనాలు కలిగి ఉన్న విషయాలను పరిశోధించడం మరియు చర్చించడంపై; లేదా
- అటువంటి ఏదైనా విషయంపై సిఫార్సులు చేయడం మరియు ప్రత్యేకించి, ఆ అంశానికి సంబంధించిన విధానం మరియు చర్యల యొక్క మెరుగైన సమన్వయం కోసం సిఫార్సులు చేయడంపై . ఒక ఉత్తర్వు ద్వారా అటువంటి మండలిని ఏర్పాటు చేయడం మరియు నిర్వచించడం రాష్ట్రపతికి చట్టబద్ధమైన అధికారం. అంతే కాకుండా ఆ మండలి నిర్వర్తించాల్సిన విధుల స్వభావం, దాని సంస్థాగత నిర్మాణం మరియు విధానం కూడా నిర్వచించాలి.
Question: 12
రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 248 పార్లమెంటుకు అవశేష అధికారాలను కలిగి ఉంది. ‘అవశేష అధికారాలు’ అంటే ఏమిటి?
- సుప్రీం పార్లమెంట్ ఏదైనా జాబితాలు,
- ఒక వస్తువు ఉమ్మడి జాబితాను రాష్ట్రానికి కల్పించే అధికారం.
- జాబితాలో లేని ఏ అంశంపైనైనా పార్లమెంటుకు ఉండే ప్రత్యేకఅధికారాలు.
- చట్టాలు చేయడానికి రాష్ట్ర శాసనసభకు ఉన్న ప్రత్యేక అధికారం
Answer: 2
ఒక వస్తువు ఉమ్మడి జాబితాను రాష్ట్రానికి కల్పించే అధికారం.
Explanation:
- అధికరణ 248 : శాసనం యొక్క అవశేష అధికారాలు
- ఆర్టికల్ 246Aకి లోబడి, ఉమ్మడి జాబితా లేదా రాష్ట్ర జాబితాలలో పేర్కొనబడని ఏదైనా విషయానికి సంబంధించి చట్టాన్ని రూపొందించడానికి పార్లమెంటుకు ప్రత్యేక అధికారం ఉంది. (ఈ ప్రత్యేక అధికారాన్ని అవశేష అధికారం అంటారు )
- అటువంటి అధికారం ఆ జాబితాలలో దేనిలోనూ పేర్కొనబడని పన్నును విధించే ఏదైనా చట్టాన్ని రూపొందించే అధికారాన్ని కూడా ఇస్తుంది.
Question: 13
షెడ్యూల్డ్ కులాలు లేదా తెగలకు చెందిన మహిళల రిజర్వేషన్లకు సంబంధించిన ఆర్టికల్ 243-డిప్రకారం
- మొత్తం సీట్లలో 1/3 కంటే తక్కువ కాకుండా ఎస్సీ / ఎస్టీ కోసం రిజర్వ్ చేయబడాలి
- మొత్తం సీట్లలో 50% కంటే తక్కువ కాకుండా ఎస్సీ / ఎస్టీ లకు రిజర్వ్ చేయబడాలి
- మొత్తం సీట్లలో 20% కంటే తక్కువ కాకుండా ఎస్సీ / ఎస్టీ కోసం రిజర్వ్ చేయబడాలి
- మొత్తం సీట్లలో 15% కంటే తక్కువ కాకుండా ఎస్సీ / ఎస్టీ లకు రిజర్వ్ చేయబడాలి
Answer: 1
మొత్తం సీట్లలో 1/3 కంటే తక్కువ కాకుండా ఎస్సీ / ఎస్టీ కోసం రిజర్వ్ చేయబడాలి
Explanation:
- అధికరణ 243-D భాగం – 9 లో కలదు.
- ఆర్టికల్ 243 – D, SC మరియు ST లకు సీట్ల రిజర్వేషన్ నిబంధనలు కలిగి ఉంది. దాని ప్రకారం, రిజర్వ్ చేయబడిన మొత్తం సీట్లలో మూడింట ఒక వంతు(1/3) కంటే తక్కువ కాకుండా షెడ్యూల్డ్ కులాలు లేదా షెడ్యూల్డ్ తెగలకు చెందిన మహిళలకు రిజర్వ్ చేయబడాలి.
- ప్రతి పంచాయతీలో ప్రత్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా భర్తీ చేయాల్సిన మొత్తం సీట్లలో మూడింట ఒక వంతు (షెడ్యూల్డ్ కులాలు మరియు షెడ్యూల్డ్ తెగలకు చెందిన మహిళలకు రిజర్వు చేయబడిన సీట్ల సంఖ్యతో సహా) మహిళలకు రిజర్వు చేయబడాలి.
Question: 14
జాతీయ రాజధాని ప్రాంతమైన ఢిల్లీలో రాజ్యాంగ యంత్రాంగాల వైఫల్యానికి సంబంధించిన రాజ్యాంగ నిబంధన ఏది?
- ఆర్టికల్ 239
- ఆర్టికల్ 239-AA
- ఆర్టికల్ 239-A
- ఆర్టికల్ 239–B
Answer: 3
ఆర్టికల్ 239-A
Explanation:
- రాజ్యాంగంలోని భాగం – 8, ఢిల్లీ జాతీయ రాజధాని ప్రాంతంతో సహా అన్ని కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల పరిపాలనకు సంబంధించిన నిబంధనలను కలిగి ఉంది. కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు వ్యూహాత్మక లేదా చారిత్రక ప్రాముఖ్యత కలిగిన చిన్న ప్రాంతాలు. ఇవి నేరుగా కేంద్ర ప్రభుత్వంచే పరిపాలించబడతాయి.
- పార్ట్ – 8 – కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు
- అధికరణ 239 : కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల పరిపాలన
- ప్రతి కేంద్రపాలిత ప్రాంతం రాష్ట్రపతి ద్వారా ఆయన/ ఆమె నియమించిన Administrator (పరిపాలకుని లేదా నిర్వాహకుని ) ద్వారా పరిపాలించబడుతుంది.
- రాష్ట్రపతి , ఒక రాష్ట్ర గవర్నర్ ను పక్కనే ఉన్న లేదా దగ్గరలో ఉన్న కేంద్రపాలిత ప్రాంతానికి administrator గా నియమించవచ్చు. రాష్ట్రపతి సూచన మేరకు మంత్రి మండలితో సంబంధం లేకుండా అతను/ఆమె (అడ్మినిస్ట్రేటర్) తన విధులను నిర్వర్తించాలి.
- అధికరణ 239 A లో కొన్ని కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలకు ఏర్పాటుచేయవల్సిన స్థానిక శాసన సభ లేదా మంత్రిమండలి లేదా రెండింటికి సంబంధించిన నియమాలు ఉన్నాయి.
- అధికరణ 239 AA లో డిల్లీకి సంబంధించిన ప్రత్యేక నిబంధనలు ఉన్నాయి.
- అధికరణ 239 AB లో రాజ్యాంగ యంత్రాంగాల వైఫల్యం సంధర్భంలో చేపట్టవల్సిన చర్యలకు సంబంధించిన నియమాలు ఉన్నాయి.
Question: 15
రాష్ట్రపతి మరియు గవర్నర్ల క్షమాభిక్ష అధికారాలకు సంబంధించిన ఈక్రింది వాటిని పరిశీలించండి:
1. మరణశిక్ష విధించబడిన వ్యక్తికి రాష్ట్రపతి మాత్రమే క్షమాపణ చెప్పగలరు.
2. మరణశిక్ష పడిన వ్యక్తికి గవర్నర్ కూడా క్షమాపణ చెప్పవచ్చు.
3. మరణశిక్ష పడిన వ్యక్తిని క్షమించే అధికారం గవర్నర్కు లేదు.
4. కోర్టు మార్షల్ ద్వారా శిక్ష విధించబడిన వ్యక్తికి క్షమాపణ చెప్పే అధికారం రాష్ట్రపతికి మాత్రమే ఉంది.
పై వాక్యాలలో ఏది సరైనది?
- 1 & 2
- 1, 3 & 4
- 1, 2 & 4
- 1, 2 & 3
Answer: 2
1, 3 & 4
Explanation:
- రాజ్యాంగం ప్రకారం క్షమాభిక్ష అధికారం యొక్క లక్ష్యాలు
- చట్టం యొక్క అమలులో ఏదైనా న్యాయపరమైన లోపాలను సరిదిద్ధే మార్గాలకి తలుపులు తెరిచి ఉంచడానికి
- రాష్ట్రపతి లేదా గవర్నర్ అనుచితమైన లేదా కఠినమైన శిక్ష అని భావించినపుడు , శిక్ష నుండి ఉపశమనం కల్పించడానికి
- రాష్ట్రపతికి ఆర్టికల్ 72 ద్వారా, గవర్నర్ కు ఆర్టికల్ 161 ద్వారా క్షమాభిక్ష అధికారాలు రాజ్యాంగం కల్పించింది.
- క్షమాభిక్ష ప్రసాదించే ముందు రాష్ట్రపతి కొండ్ర మంత్రి మండలి అభిప్రాయం కొరకు క్షమాభిక్ష పిటిషన్లను హోం మంత్రిత్వ శాఖకు పంపిస్తారు. క్షమాభిక్షకు వ్యతిరేకంగా కనుక క్యాబినెట్ నిర్ణయిస్తే క్షమాభిక్షను రాష్ట్రపతి ప్రసాదించలేరు.
భారత రాష్ట్రపతి యొక్క క్షమాభిక్ష ప్రసాదించే అధికారం: ఆర్టికల్ 72
- రాష్ట్రపతికి క్షమాపణలు, ఉపశమనాలు, ఉపశమనాలు లేదా శిక్షల ఉపశమనాలు లేదా ఏదైనా నేరానికి పాల్పడిన వ్యక్తి యొక్క శిక్షను సస్పెండ్ చేయడానికి, తగ్గించడానికి లేదా మార్చడానికి అధికారం ఉంటుంది –
- ఎ) కోర్టు మార్షల్ ద్వారా శిక్ష లేదా శిక్ష విధించబడిన అన్ని సందర్భాలలో;
- బి) యూనియన్ యొక్క కార్యనిర్వాహక అధికారం విస్తరించిన విషయానికి సంబంధించిన ఏదైనా చట్టానికి వ్యతిరేకంగా చేసిన నేరానికి శిక్ష లేదా శిక్ష అన్ని సందర్భాలలో;
- సి) శిక్ష మరణశిక్ష అయిన అన్ని సందర్భాలలో.
Pardon – క్షమాభిక్ష :
- భారత రాష్ట్రపతి క్షమాభిక్ష , శిక్ష మరియు నేరారోపణ రెండింటినీ తీసివేస్తుంది మరియు దోషిని అన్ని శిక్షలు మరియు అనర్హత నుండి పూర్తిగా విముక్తిని కలిగిస్తుంది.
Reprieve – ఉపశమనం :
- రాష్ట్రపతి నుండి క్షమాపణ కోరడానికి దోషికి సమయం ఉండేలా తాత్కాలిక కాలానికి శిక్ష అమలుపై స్టే విధించడాన్ని సూచిస్తుంది.
Respite – విశ్రాంతి :
- దోషి శారీరక వైకల్యం ఉన్నవారైతే లేదా దోషి కనుక స్త్రీ అయితే ( ఆమె గర్భంతో ఉంటే ) వంటి కొన్ని ప్రత్యేక వాస్తవాల కారణంగా మొదట విధించబడిన ఒక శిక్ష స్థానంలో తక్కువ శిక్షను ప్రదానం చేయడాన్ని సూచిస్తుంది.
Remit :
- శిక్ష యొక్క కాలాన్ని మరియు దాని స్వభావాన్ని మార్చకుండా తగ్గించడాన్ని సూచిస్తుంది. ఉదాహరణకు, రెండు సంవత్సరాల పాటు కఠిన కారాగార శిక్షను ఒక సంవత్సరం పాటు కఠిన కారాగార శిక్షగా మార్చవచ్చు.
Commute – మార్పు :
- ఒక రకమైన శిక్షను తేలికైన రూపానికి ప్రత్యామ్నాయంగా సూచిస్తుంది. ఉదాహరణకు, మరణశిక్షను కఠిన కారాగార శిక్షగా మార్చవచ్చు, అది సాధారణ జైలు శిక్షగా కూడా మార్చబడుతుంది.
- మరణశిక్ష పడిన వ్యక్తికి క్షమాభిక్ష ప్రసాదించే అధికారం గవర్నర్ కు లేదు.