Telangana Movement-2 (తెలంగాణ ఉద్యమ చరిత్ర) Previous Questions and Answers in Telugu

Answer: 4

JM గిర్లానీ కమిషన్

Explanation:

• జే ఎం గిర్‌గ్లాని 2005 లో ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వానికి ‘ తెలంగాణ ప్రాంతంలో గిరిజనుల భూముల సమస్యల నివేదిక’ అనే పేరుతో సమర్పించిన నివేదికలో తెలంగాణలోని గిరిజనులు చాలాకాలంగా అన్యాయంగా గిరిజనేతరులకు తమ భూములను కోల్పోతున్నారని తెలిపారు.
• 1930 ల లో ఆదిలాబాద్ లోని గోండులు- మరాఠీలకు, అలాగే 1940 లలో గిరిజనులు పొరుగు జిల్లాల నుండి నిజాం రాజ్యంలోకి వలస వచ్చిన హిందూ, ముస్లిం వలసదారులకు తమ భూమిని కోల్పోయారు.
• తెలంగాణ లోని షెడ్యూల్ ప్రాంతాలపై కోస్తా జిల్లాలకు చెందిన గిరిజనేతరులు తాకిడి పెరిగింది.
• ఉమ్మడి వరంగల్, ఖమ్మంలో గోదావరి నదీ తీరాల వెంబడి లక్షన్నర ఎకరాలకు పైగా భూములు, తీరప్రాంతాలకు చెందిన కాపు, కమ్మ భూస్వాముల చేతిలోకి వెళ్లాయని అంచనా.
• గిరిజన గ్రామాలను డి-షెడ్యూల్ చేయడం, బినామీ టైటిల్స్, నకిలీ ఎస్టీ సర్టిఫికెట్లు, స్టే ఆర్డర్లు పొందడం, హై కోర్ట్ లో అప్పీల్ చేసుకోవడం వంటి అనేక కారణాల వల్ల గిరిజనులు తమ భూమిని కోల్పోయారు.
• ముఖ్యంగా ఎన్టీ రామారావు హయాంలో రాజకీయ వర్గం నుండి మద్దతు ఉండటంతో అనేకమంది గిరిజనుల భూములను గిరిజనేతరులు ఆక్రమించుకున్నారు.

Answer: 3

సమత vs రాష్ట్రం AP

Explanation:

• సమత వర్సెస్ ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం (1997) కేసు ఆదివాసీ భూములను గిరిజనేతరులకు అన్యాక్రాంతం చేసే అంశాన్ని ప్రస్తావించిన ఒక చారిత్రాత్మక తీర్పు.

కేసు నేపథ్యం:

• గిరిజనుల భూముల అన్యాక్రాంతానికి దారితీసిన షెడ్యూల్డ్ ప్రాంతాల్లోని గిరిజనేతర కంపెనీలకు మైనింగ్ లీజులు మంజూరు చేస్తూ ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని సవాల్ చేస్తూ సమత అనే సామాజిక సంస్థ సుప్రీంకోర్టులో రిట్ పిటిషన్ దాఖలు చేసింది.

లేవనెత్తిన ప్రశ్నలు:

• గిరిజనుల నుండి గిరిజనేతరులకు భూమిని బదిలీ చేయడం రాజ్యాంగం మరియు సంబంధిత చట్టాల ప్రకారం అనుమతించబడుతుందా.
• షెడ్యూల్డ్ ప్రాంతాలలో గిరిజనేతర కంపెనీలకు ప్రభుత్వం మైనింగ్ లీజులు మంజూరు చేయగలదా.

సుప్రీంకోర్టు తీర్పు:

•  5వ షెడ్యూల్‌లోని ఆర్టికల్ 244(1) మరియు పేరా 5(1) ప్రకారం సమ్మతితో కూడా గిరిజనుల నుండి గిరిజనేతరులకు భూమిని బదిలీ చేయడాన్ని నిషేధిస్తుంది.
• ఆంధ్రప్రదేశ్ షెడ్యూల్డ్ ఏరియాస్ ల్యాండ్ ట్రాన్స్‌ఫర్ రెగ్యులేషన్, 1959లో ని సెక్షన్ 3 ప్రకారం ప్రభుత్వ అనుమతితో ఇటువంటి బదిలీలను అనుమతించడం రాజ్యాంగ విరుద్ధం.
• 5వ షెడ్యూల్‌లోని ఆర్టికల్ 46 మరియు పేరా 5(2) ప్రకారం గిరిజనుల భూములను రక్షించడం మరియు అన్యాక్రాంతాన్ని నిరోధించడం ప్రభుత్వం బాధ్యత.
• షెడ్యూల్డ్ ప్రాంతాలలో గిరిజనేతర కంపెనీలకు మైనింగ్ లీజులు మంజూరు చేయడం రాజ్యాంగ విరుద్ధం, ఇది 5వ షెడ్యూల్ మరియు పంచాయతీల (షెడ్యూల్డ్ ప్రాంతాలకు పొడిగింపు) చట్టం, 1996 (PESA) నిబంధనలను ఉల్లంఘిస్తుంది షెడ్యూల్డ్ తెగలకు కల్పించిన రాజ్యాంగపరమైన రక్షణలను సమర్థిస్తూ, గిరిజనుల భూమి హక్కులు మరియు అన్యాయానికి సంబంధించిన కేసుల్లో ఈ తీర్పు కీలకమైన ఉదాహరణగా నిలిచింది.

Answer: 2

గోండ్వానా ఉద్యమం

Explanation:

• గొండ్వానా ఉద్యమం అనేది 1980  లలో మధ్య భారతదేశంలో, ముఖ్యంగా మధ్యప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర మరియు ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్రాల్లో ఉద్భవించిన గిరిజన హక్కుల ఉద్యమం. భారతదేశంలో అతిపెద్ద గిరిజన సమూహం అయిన గోండి మాట్లాడే ప్రజల కోసం గోండ్వానా అనే ప్రత్యేక రాష్ట్రాన్ని సృష్టించడం ఈ ఉద్యమం లక్ష్యం.

గోండ్వానా ఉద్యమం యొక్క ప్రముఖ నాయకులు:

• రామ్‌జీ మహ్జీ: 1980లలో మధ్య భారతదేశంలో ఉద్భవించిన గిరిజన హక్కుల ఉద్యమం అయిన గోండ్వానా ఉద్యమానికి రామ్‌జీ గోండ్ ప్రముఖ నాయకుడు. గిరిజన స్వయంప్రతిపత్తి, భూమి హక్కులు మరియు సాంస్కృతిక పరిరక్షణ కోసం పోరాటంలో కీలక పాత్ర పోషించాడు. ఉద్యమ స్థాపకుడిగా పరిగణించబడుతున్న అతను ప్రత్యేక గోండ్వానా రాష్ట్రం మరియు సాంస్కృతిక పరిరక్షణ కోసం వాదించాడు.
• కౌసల్యా బాయి: గిరిజన హక్కులు, భూ యాజమాన్యం, సామాజిక న్యాయం కోసం పోరాడిన ప్రముఖ మహిళా నాయకురాలు.

ఉద్యమం యొక్క ప్రధాన డిమాండ్లు: ప్రత్యేక గోండ్వానా రాష్ట్ర ఏర్పాటు

• గిరిజనుల స్వయంప్రతిపత్తి మరియు స్వయం పాలన
• గిరిజనుల భూమి మరియు వనరుల రక్షణ
• గోండి భాష మరియు సంస్కృతి పరిరక్షణ
• గిరిజనుల సామాజిక, ఆర్థిక సాధికారత.

గిరిజనుల ప్రత్యేక సాంస్కృతిక గుర్తింపు, ప్రత్యేక, స్వయంప్రతిపత్తి గల రాష్ట్రాల డిమాండ్‌ కు తెరలేపిన ఇతర ఉద్యమాలు:

• జార్ఖండ్ ఉద్యమం (1920-2000): బీహార్, ఒడిషా మరియు మధ్యప్రదేశ్‌లోని గిరిజనులు తమ భూమి, సంస్కృతి మరియు గుర్తింపును కాపాడుకోవడానికి ప్రత్యేక రాష్ట్రాన్ని డిమాండ్ చేశారు, ఇది 2000లో జార్ఖండ్ ఏర్పడటానికి దారితీసింది.
• గూర్ఖాలాండ్ ఉద్యమం (1980-2011): పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని డార్జిలింగ్‌లో నేపాలీ మాట్లాడే గిరిజనులు తమ సాంస్కృతిక గుర్తింపు మరియు స్వయంప్రతిపత్తిని కాపాడుకోవడానికి ప్రత్యేక రాష్ట్రాన్ని డిమాండ్చే శారు.
• బోడోలాండ్ ఉద్యమం (1980లు-2003): అస్సాంలోని బోడోలు తమ భూమి, సంస్కృతి మరియు గుర్తింపును కాపాడుకోవడానికి ప్రత్యేక రాష్ట్రాన్ని డిమాండ్ చేశారు, ఇది బోడోలాండ్ టెరిటోరియల్కౌ న్సిల్ ఏర్పాటుకు దారితీసింది.
• మిజో నేషనల్ ఫ్రంట్ (MNF) ఉద్యమం (1960-1986): అస్సాంలోని మిజోలు తమ సాంస్కృతిక గుర్తింపు మరియు స్వయంప్రతిపత్తిని కాపాడుకోవడానికి ప్రత్యేక రాష్ట్రాన్ని డిమాండ్ చేశారు, ఇది 1987లో మిజోరాం ఏర్పడటానికి దారితీసింది.
• చక్మా మరియు హజోంగ్ ఆదివాసీల ఉద్యమం (1960లు-ప్రస్తుతం): అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోని చక్మాలు మరియు హజోంగ్‌లు తమ భూమి, సంస్కృతి మరియు గుర్తింపును పరిరక్షించడానికి ప్రత్యేక స్వయంప్రతిపత్తి మండలిని కోరుతున్నారు.

Answer: 3

బి, డి & ఎఫ్